เพร็พ (PrEP) เป็นนวัตกรรมที่ช่วยป้องกันเอชไอวี ซึ่งมีความก้าวหน้าไปอย่างมาก PrEP เป็นยาต้านไวรัสเชื้อเอชไอวี “ก่อน” สัมผัสเชื้อ หากมีวินัยในการับประทาน PrEPสามารถป้องกันเอชไอวีได้เกือบ 100% ช่วยลดจำนวนผู้ติดเชื้อ HIV รายใหม่ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในบทความนี้เจาะลึกถึงบทบาทสำคัญของ PrEP ในการป้องกันเอชไอวี
ทำความเข้าใจเกี่ยวกับเอชไอวี
ก่อนที่จะเจาะลึกรายละเอียดเฉพาะของPrEP การทำความเข้าใจความร้ายแรงของสถานการณ์ HIV เป็นสิ่งสำคัญ เอชไอวี หรือ Human Immunodeficiency Virus ยังคงเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขที่สำคัญ ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตผู้คนทั่วโลก ไวรัสแพร่กระจายผ่านการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน การใช้เข็มที่ปนเปื้อนร่วมกัน และจากแม่ที่ติดเชื้อไปยังลูกระหว่างคลอดบุตร หรือให้นมบุตร
วิวัฒนาการของการป้องกันเอชไอวี
เดิมที กลยุทธ์การป้องกันมุ่งเน้นไปที่การส่งเสริมการใช้ ถุงยางอนามัย หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนคู่นอนบ่อย หลีกเลี่ยงการใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น และการตรวจเอชไอวีเป็นประจำ แม้ว่าวิธีการเหล่านี้ได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในระดับหนึ่ง แต่ในปัจจุบันการป้องกันเอชไอวี ก้าวล้ำมากขึ้น นั่นคือ ยาเพร็พ ยาป้องกันเอชไอวีก่อนสัมผัสเชื้อ
เพร็พ (PrEP)คืออะไร ?
PrEP ย่อมาจาก Pre-Exposure Prophylaxis เป็นยาต้านไวรัส ที่รับประทานเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสเอชไอวี เหมาะสำหรับ ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการรับเชื้อ เช่น ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน ผู้ที่เปลี่ยนคูนอนบ่อย ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น เป็นต้น โดยจะต้องรับประทานวันละ 1 เม็ด เป็นประจำทุกวัน
PrEPทำงานอย่างไร ?
PrEPทำงานโดยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัสเอชไอวีในร่างกาย โดยยาPrEP จะเข้าไปจับกับเอนไซม์ที่เชื้อไวรัสเอชไอวีใช้ในการเพิ่มจำนวนตัวเอง ทำให้เชื้อไวรัสไม่สามารถเพิ่มจำนวนได้ และถูกกำจัดออกจากร่างกายในที่สุด
ประสิทธิภาพของPREP
จากการศึกษาและวิจัยพบว่าPrEP สามารถลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสเอชไอวีได้เกือบ 100% หากรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ และตรงเวลาเดิมทุกวัน
เพร็พ (PrEP) เหมาะสำหรับใคร ?
PrEPเหมาะสำหรับผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อ HIV เช่น
- ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
- ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนที่ติดเชื้อเอชไอวี
- ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน
- ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก
- ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย
- ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น
ผลข้างเคียงที่พบบ่อยของ PrEP
- คลื่นไส้
- ปวดศีรษะ
- ท้องเสีย
- เบื่ออาหาร
ผลข้างเคียงเหล่านี้มักไม่รุนแรง และจะหายไปเองภายในไม่กี่วัน หากมีอาการข้างเคียงที่รุนแรง ควรปรึกษาแพทย์
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับPrEP
แม้ว่าPrEP จะสามารถป้องกันเอชไอวีได้เกือบ 100% แต่ก็ยังถือว่าอยู่ในความเสี่ยง หากไม่ใช้ ถุงยางอนามัย ด้วย เพราะPrEP ไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ได้ เพราะฉะนั้น นอกจากจะใช้PrEP ให้ถูกวิธีแล้ว ต้องอย่าลืมที่จะให้ความสำคัญกับการใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ เพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเอง
วิธีการใช้ยา เพร็พ (PrEP)
ปัจจุบันมีวิธีการกินPrEP อยู่ 2 แบบ ผู้รับยาสามารถเลือกวิธีที่เหมาะสมกับรูปแบบการใช้ชีวิตของตัวเองได้ ดังนี้
เพร็พ (PrEP) DAILY
- รับประทานต่อเนื่อง 7 วัน ก่อนมีเพศสัมพันธ์
- รับประทานวันละ 1 เม็ด
- รับประทานให้ตรงเวลาเดิมทุกวัน (เวลาไหนก็ได้ ไม่จำเป็นต้องก่อนหรือหลังอาหาร)
- เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สามารถวางแผนการมีเพศสัมพันธ์ได้ หรือมีความเสี่ยงเป็นประจำ
เพร็พ (PrEP) ON DEMAND
- สูตรในการกินคือ 2 : 1 : 1
- 2 เม็ดแรก ก่อนมีเพศสัมพันธ์ 2 – 24 ชั่วโมง
- 1 เม็ด หลังจากทานยาครั้งแรก 24 ชั่วโมง
- 1 เม็ด หลังจากทานยาครั้งแรก 48 ชั่วโมง
รับPrEP กรุงเทพ ได้ที่ไหนบ้าง ?
รับ เพร็พ (PrEP) ที่ เซฟคลินิก (SAFE CLINIC)
- Address ห้อง 314 ชั้น 3 อาคารไทมส์ สแควร์ ถนนสุขุมวิท แขวง คลองเตย เขตคลองเตย กทม. 10110
- Telephone 083-534-4555
- Email team@bangkoksafeclinic.com
- Web https://www.bangkoksafeclinic.com
- จอง https://love2test.org/clinic/safe-clinic
ฟ้าสีรุ้ง รามคำแหง (RSAT)
- Address เลขที่ 1 และ 3 ซ.รามคำแหง 97/2 ถ.รามคำแหง หัวหมาก บางกะปิ กทม.
- Telephone 02-731-6532-3 (ต่อ 102)
- Email chayapa.c@rsat.info
- Web https://www.rsat.info
- จอง https://love2test.org/clinic/rainbow-sky-association-of-thailand-rsat
SWING สาขาสีลม
- Address อาคารเลขที่ 3 ชั้น 5 ซอยพัฒษ์พงศ์ 1 ถนนสีลม แขวงสุริยวงศ์ เขตบางรัก กรุงเทพฯ 10500
- Telephone 02-632-9501
- Email phittiphat@gmail.com
- Web https://www.facebook.com/swing.thailand.1/
- จอง https://love2test.org/clinic/swing-silom
SWING สาขาสะพานควาย
- Address 1417 31 ประดิพัทธ์ แขวง สามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร 10400
- Telephone 021150251
- Email swing.saphankhwai@gmail.com
- Web https://www.facebook.com/swing.thailand.1/
- จอง https://love2test.org/clinic/swing-saphankhwai
บางกอกเรนโบว์ สะพานควาย (BRO HEALTH CENTER)
- Address 1511/28 ซอยข้างโรงหนังพหลโยธิน ทางเข้า 39 ซาวน่า ถนนพหลโยธิน แขวงพญาไท เขตพญาไท กทม.10400
- Telephone 022361555, 0890391918
- Email nikornthai@yahoo.com
- Web www.bangkokrainbow.org
- จอง https://love2test.org/clinic/bro-health-center
BUDDY CU CLINIC โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
- Address อาคาร สธ. ชั้น 12 รพ.จุฬาลงกรณ์ 1873 ถ. พระราม 4 แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กทม. 10330
- Telephone 063 393 5230
- Email buddycuclinic@gmail.com
- จอง https://love2test.org/clinic/buddy-cu-clinic
แทนเจอรีน (TANGERINE COMMUNITY HEALTH CLINIC)
- Address อาคารจามจุรีสแควร์ ชั้น 11 (โซนออฟฟิศ) ถ.พญาไท เขตปทุมวัน กทม. 10330
- Telephone 021605372
- Email tangerineclinic@ihri.org
- Web https://ihri.org/th/tangerine/
- จอง https://love2test.org/clinic/tangerine-community-health-clinic
รับ เพร็พ (PrEP) ที่ พริบตาคลินิก (PRIBTA CLINIC)
- Address อาคารจามจุรีสแควร์ ชั้น 11 ถ.พญาไท เขตปทุมวัน กทม. 10330
- Telephone 021605372
- Email Pribtaclinic@ihri.org
- Web https://ihri.org/th/pribta/
- จอง https://love2test.org/clinic/pribta-clinic
พีเอสเคคลินิกเวชกรรม (PSK CLINIC)
- Address Move Amaze ชั้น 4, 24/25 ซอยลาดพร้าว 19, แขวงจอมพล, เขตจตุจักร, กรุงเทพ, 10900
- Telephone 0950494142
- Email pskclinicbkk@gmail.com
- Web www.pskclinicbkk.com
- จอง https://love2test.org/clinic/psk-clinic
PULSE CLINIC
- Address 10/1 ซ. สุขุมวิท 13 Khlong Tan Nuea, เขตวัฒนา กรุงเทพมหานคร 10110
- เบอร์โทร 0959156385
- Email info.bkk@pulse-clinic.com
- เว็บไซต์ https://www.pulse-clinic.com
- จอง https://love2test.org/clinic/pulseclinic
GLOVE CLINIC
- Address 294/1 อาคารเอเชีย (ขั้น 11 unit K) ถนนพญาไท ราชเทวี กรุงเทพ
- เบอร์โทร 0924149254
- Email info@gloveclinic.com
- เว็บไซต์ https://gloveclinic.com
- จอง https://love2test.org/clinic/gloveclinic
โรงพยาบาลรามาธิบดี
- Address 270 ถ. พระรามที่ 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร
- เบอร์โทร 081-4959156
- Email laor_chumla@hotmail.com
- เว็บไซต์ https://www.rama.mahidol.ac.th/
- จอง https://love2test.org/appointment/ramathibodi
HIV-NAT
- Address 104 ถ. ราชดำริ แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร
- เบอร์โทร 02 652 3040
- Email webmaster@hivnat.org
- เว็บไซต์ https://www.hivnat.org/
- จอง https://love2test.org/appointment/hivnat
รับ เพร็พ (PrEP) ที่ คลินิกนิรนาม
- Address 104 ถนนราชดำริ แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร 10330
- เบอร์โทร 022516711-5
- Email aids@trcarc.org
- เว็บไซต์ https://th.trcarc.org
- จอง https://love2test.org/clinic/anonymousclinic
อ่านบทความอื่นๆ เพิ่มเติม
PrEP เป็นเครื่องมือสำคัญในการป้องกันเชื้อไวรัสเอชไอวี หากรับประทานอย่างต่อเนื่อง ตามคำสั่งแพทย์ ดังนั้น ผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อ HIV เช่น ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ผู้ที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณา PrEP