HPV สาเหตุ อาการ และการป้องกัน

Human Papillomavirus (HPV) เป็นหนึ่งในโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ที่พบมากที่สุดในโลก สามารถติดได้ทั้งชายและหญิงและอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนทางสุขภาพต่างๆ หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา การทำความเข้าใจสาเหตุ อาการ และวิธีการป้องกันที่เกี่ยวข้องกับเชื้อ HPV เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการรักษาสุขภาพทางเพศ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับเชื้อ HPV

สาเหตุของ HPV

HPV (Human Papillomavirus) ติดต่อทางเพศสัมพันธ์เป็นหลัก โดยทั่วไปจะแพร่กระจายผ่านการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทวารหนัก หรือทางปาก ไวรัสสามารถแพร่เชื้อได้แม้ว่าผู้ติดเชื้อจะไม่แสดงอาการให้เห็นก็ตาม ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ HPV ได้แก่ การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน การมีคู่นอนหลายคน และระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอ

การวินิจฉัย HPV

หากผู้ป่วยมีหูดขึ้นตามผิวหนัง แพทย์สามารถวินิจฉัยโดยการตรวจดูลักษณะผิวหนังที่ผิดปกติได้ทันที แต่ในรายที่ไม่มีหูดขึ้นหรือมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แพทย์อาจใช้การวินิจฉัยด้วยวิธีอื่น ๆ ดังนี้

• การตรวจแปปสเมียร์ (Pap Test) แพทย์จะเก็บตัวอย่างเซลล์บริเวณปากมดลูกไปตรวจหาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ โดยใช้กล้องจุลทรรศ์
• การตรวจหาดีเอ็นเอของเชื้อเอชพีวี (HPV DNA Test) การนำตัวอย่างเซลล์บริเวณอวัยวะเพศ ไปตรวจหาเชื้อเอชพีวีโดยตรง วิธีนี้นำมาใช้วินิจฉัยสายพันธุ์ของเชื้อได้เช่นกัน
• การตรวจปากมดลูกด้วยคอลโปสโคป (Colposcopy) แพทย์จะสอดกล้องคอลโปสโคปขนาดเล็กที่มีกำลังขยายสูงเข้าไปทางช่องคลอดเพื่อตรวจหาเนื้อเยื่อที่ผิดปกติ
• การทดสอบด้วยกรดอะซิติก (Acetic Acid Solution Test) สารละลายกรดอะซิติกจะทำปฏิกิริยากับเซลล์ปากมดลูกที่ผิดปกติและเปลี่ยนบริเวณดังกล่าวให้เป็นสีขาว ซึ่งง่ายต่อการสังเกตเห็น

ใครบ้างที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ HPV

• ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน
• ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อย
• ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน
• ผู้ที่มีระบบภูมิต้านทานในร่างกายอ่อนแอ 

อาการของ HPV

ผู้ติดเชื้อ HPV ส่วนใหญ่จะไม่แสดงอาการ เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายสามารถกำจัดเชื้อไวรัสได้ก่อนที่จะเกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยอาจมีลักษณะของอาการที่ปรากฏแตกต่างกันตามสายพันธุ์ของไวรัส ดังนี้

• หูดชนิดทั่วไป มีลักษณะเป็นตุ่มเล็ก ๆ ที่สัมผัสแล้วรู้สึกขรุขระ อาจมีสีเนื้อ สีขาว สีชมพู หรือสีน้ำตาลอ่อน มักขึ้นตามมือ นิ้วมือ หรือข้อศอก ส่วนใหญ่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย แต่อาจสร้างความเจ็บปวดได้ในบางครั้ง
• หูดชนิดแบนราบ มีขนาดเล็ก พื้นผิวเรียบ สีของหูดเข้มกว่าสีผิวปกติและนูนขึ้นมาจากผิวหนังเล็กน้อย เกิดขึ้นได้กับทุกส่วนของร่างกาย หากเป็นเด็กมักพบตามใบหน้า ในผู้หญิงมักเกิดบริเวณขา ส่วนผู้ชายจะพบได้บ่อยบริเวณเครา
• หูดอวัยวะเพศ หรือเรียกว่าหูดหงอนไก่ เป็นติ่งเนื้อลักษณะคล้ายดอกกะหล่ำ มักเกิดขึ้นบริเวณอวัยวะเพศหญิง อวัยวะเพศชาย และทวารหนัก ส่วนใหญ่ไม่มีอาการเจ็บ แต่อาจทำให้รู้สึกคัน
• มะเร็งปากมดลูก เชื้อ HPV บางสายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูงสามารถก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูก ซึ่งเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับสองของผู้หญิงทั่วโลก การตรวจคัดกรองเป็นประจำ เช่น การตรวจแปปสเมียร์ เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการตรวจหาและรักษาความผิดปกติของปากมดลูกตั้งแต่เนิ่นๆ
• มะเร็งอื่นๆ การติดเชื้อ HPV ยังสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งชนิดอื่นๆ เช่น มะเร็งทวารหนัก ช่องคลอด ปากช่องคลอด องคชาต และมะเร็งในช่องปาก

การป้องกัน HPV

• ฉีดวัคซีน HPV
• สวมถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
• ไม่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
• ตรวจหาเชื้อ HPV เป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

ขอบคุณข้อมูล : Pobpad

อ่านบทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

• ถุงยางอนามัย สวมเถอะ! เรื่องจำเป็น
• ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ

ทั้งนี้ การติดเชื้อ HPV ไม่ได้หมายความว่าคุณหรือคู่นอนของคุณมีพฤติกรรมชอบเปลี่ยนคู่นอนเสมอไป เพราะมีการวิจัยที่ยืนยันได้ว่า แม้เพศหญิงหรือเพศชายที่มีคู่นอนเพียงคนเดียว ก็มีสิทธิ์ติดเชื้อ HPV ได้เช่นกัน ดังนั้นควรหมั่นตรวจคัดกรองอยู่เป็นประจำ และอีกหนึ่งทางเลือกในการป้องกันที่มีประสิทธิภาพ คือ การฉีดวัคซีน